Osobowość

Osobowość jest terminem niezwykle trudnym do zdefiniowania, a podejście do osobowości różni się w zależności od stanowiska teoretycznego. Ogólnie można powiedzieć, że osobowość to charakterystyczny, względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko społeczno – przyrodnicze, a także sposób wchodzenia z nim w interakcje. „Obejmuje również cechy człowieka, które wpływają na to, jak dana jednostka radzi sobie z otoczeniem i samym sobą”.
Osobowość jest to organizacja całokształtu mojego życia psychicznego. W powyższe pojęcie wchodzą takie składniki jak: uzdolnienia, zainteresowania, temperament, inteligencja, charakter, swoja samoocena, (co o sobie sądzimy).

Główne Ujęcia Osobowości
1. Ujęcie Neobehawiorystyczne - Osobowość to kombinacja względnie trwałych wymiarów różnic indywidualnych za pomocą których można mierzyć jednostkę
2. Ujęcie klasyczne - To dynamiczna organizacja w jednostce tych systemów psychofizycznych, które determinującego specyficzną formę przystosowania do otoczenia.
3. Ujęcie Psychodynamiczne - Osobowość to skomplikowana struktura, w której da się wyróżnić 3 poziomy:
a) zbiór prymitywnych impulsów, który nosi nazwę „Id”, impulsy te pobudzają człowieka do działania.
b) Ego – rządzi się zasadą realizmu. Kontroluje popędy
c) Superego – czynnik wywierający presję na postępowanie człowieka. Siła ta ma 2 wymiary: karcący i nagradzający
4. Ujęcie Poznawcze - Osobowość człowieka to system alternatyw w ramach których człowiek organizuje swoje doświadczenia, spośród których wybiera i sprawdza stykając się z konsekwencjami.

Aby dobrze dobrać zawód, a przede wszystkim znaleźć odpowiedni należy się zastanowić, w czym tak naprawdę jesteśmy dobrzy. Takimi składnikami wiedzy o sobie są 2 grupy „ja realne” utworzone przez samopis i samooceny (jaki jestem) oraz „ja idealne” zawierające standardy osobiste (jakim chciałbym być). Samopis są to sądy opisowe o sobie samym. Samoocena to pierwszy krok w planowaniu kariery zawodowej. Dzięki dobrej znajomości swoich mocnych i słabych stron jesteś w stanie wybrać zawód, który da Ci satysfakcję i w którym odniesiesz sukces. Samoocena jest również bardzo przydatnym narzędziem przy wyborze celów zawodowych.

Aby jednak trafnie zidentyfikować swoje dobre i słabe strony, wskazać cele zawodowe, powinieneś sobie zadać następujące pytania:
1. Czego się nauczyłem lub uczę do tej pory? W których zawodach mogę to wykorzystać?
2. Najlepsze wyniki uzyskasz w sektorze zawodowym, który najbardziej cię interesuje. W których sektorach chciałbym pracować?
3. Które zajęcia są dla mnie najbardziej odpowiednie?
4. Nie wszystkie prace są do siebie podobne; każda z nich wymaga odmiennego zestawu cech osobowości. W związku z tym, które prace są najbardziej odpowiednie dla mnie?

Cechy osobowości decydujące o sukcesie w pracy:
sumienność - pracowitość, zorganizowanie, wytrwałość
stabilność emocjonalna - odporność na stres, pewność siebie
ekstrawersja - otwarcie na ludzi, aktywność, towarzyskość, optymizm
otwartość na doświadczenia - szerokość zainteresowań, kreatywność, innowacyjność ugodowość - pogodne usposobienie, życzliwość, dla innych, gotowość pomagania i współpraca z innymi

Dwie pierwsze cechy są najważniejsze. W zależności od rodzaju pracy hierarchia tych cech może być różna. Obecnie firmy zajmujące się poszukiwaniem odpowiednich pracowników tworzą modele dotyczące osobowości np.: wykresy w zależności od stanowiska pracy. W pracy ważna jest kooperacja - dobry układ stosunków międzyludzkich.

Typy osobowości i środowiska pracy
Większość ludzi może być zakwalifikowanych do jednego z sześciu typów osobowości wg L. Hollanda:
• realistycznego
• badawczego
• artystycznego
• społecznego
• przedsiębiorczego
• konwencjonalnego

W osobniku może dominować co najwyżej jeden typ. Nigdy nie ma sytuacji aby ktoś był tylko jednego typu osobowości. Istnieje sześć typów środowiska pracy odpowiadającym sześciu typom osobowości. Satysfakcja z pracy, sukces zawodowy człowieka wynika ze zgodności między osobowością człowieka a cechami środowiska pracy. Tak, więc aby osiągnąć ten sukces należy rozpoznać, jaki typ osobowości posiadamy i szukać pracy odpowiedniej do typu osobowości.