Funkcjonowanie rachunków bankowych

Aby otworzyć rachunek bankowy jednostka gospodarcza składa w oddzialebanku wniosek umowy rachunku bankowego, który zazwyczaj sporządzony jest na specjalnym formularzu. Natomiast osoba prawna ma obowiązek przedstawić bankowi udokumentowane podstawy prawne prowadzenia swojej działalności oraz wskazać osoby upoważnione do jej reprezentowania i dysponowania środkami pieniężnymi.

Przez zawarcie umowy rachunkubankowego bank zobowiązuje się do przechowywania środków posiadacza rachunku oraz ich oprocentowania na zasadach zawartych w regulaminie banku. W wyniku podpisania umowy o prowadzenie rachunku z klientem bank ponosi pełną odpowiedzialność za środki przyjęte na przechowanie i jest zobowiązany zapewnić im należytą ochronę. Odpowiedzialność banku nie obejmuje jednak strat, które wynikają z działalności posiadacza rachunkuoraz działania siły wyższej.

Podczas otwierania konta jesteśmy zobowiązani do złożenia wzoru podpisu. W przypadku rachunków dla firm niezbędna jest również pieczęć i podpisy osób uprawnionych. Składając wzór podpisu, posiadacz rachunku zobowiązuje oddział banku do honorowania wyłącznie tych dyspozycji, które podpisane są zgodnie z załączonym wzorem. Złożony wzór podpisu ma przede wszystkim na celu potwierdzenie, że osoba znajdująca się przed pracownikiem jest tą, za którą się podaje.

Rachunki bankowe są numerowane jednolicie, a każdy rachunek ma numer składający się z trzech zasadniczych elementów:
• numeru oddziału
• numeru porządkowego rachunku klienta
• numeru konta syntetycznego oraz numeru subkonta

Podpisanieumowy rachunku bankowego i nadanie mu numeru upoważnia do przeprowadzania za jego pośrednictwem różnych operacji rozliczeniowych. Prawo bankowe definiuje bankowe rozliczenia pieniężne jako operacje polegające na dokonywaniu zmian w stanie środków pieniężnych na rachunkubankowym na zlecenie klienta lub w wyniku czynności, które a mocy prawapowodują takie zmiany. Bankowym rozliczeniom pieniężnym towarzyszą zapisy na rachunkach bankowych, powodujące zwiększenie lub zmniejszenie stanu posiadania, czyli salda. Zapisy dokonywane są, zależnie od ich charakteru, po stronie debet lub credit rachunku, a saldo występuje po stronie, która wykazuje mniejsze obroty:
1. po stronie debet (winien):
• wpływy czyli obciążenia rachunku
• saldo kredytowe

2. po stronie credit (ma):
• wpływy, czyli uznania rachunku
• saldo debetowe

Zapisyw księgowości bankowej są dokonywane odwrotnie w stosunku do odpowiednich księgowań przedsiębiorstwa. Wypłata z rachunku bieżącego będzie księgowana w przedsiębiorstwie po stronie credit, jako zmniejszenie stanu posiadania. Natomiast w banku występuje zapis po stronie debet, ponieważ zmniejszy się zobowiązanie banku wobec przedsiębiorstwa.

Rachunkiem dysponują tylko osoby upoważnione, których wzory podpisów złożono w banku. Bank może pobierać bez dyspozycji klienta odsetki i opłaty lub przeprowadzać storna mylnych księgowań, wynikłych z jego winy. Bez dyspozycji klienta pokrywane są zobowiązania wynikające z tytułów wykonawczych (sądowych i administracyjnych). Ponadto władze sądowe, prokuratorskie i organa finansowe mogą zablokować lub zająć określoną kwotę na rachunku bieżącym. Bank jest obowiązany uwzględnić ich żądania i nie może redysponować tej kwoty nawet na wyraźne polecenie posiadacza rachunku.